สุขภาพโดยคนทั้งมวล

ช่วงที่ผ่านมา ผมได้ไป เรียนรู้การพัฒนาและขับเคลื่อน นโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพใน พื้นที่หลายแห่ง บอกได้ว่า ถึงวันนี้ ระบบสุขภาพเปลี่ยนไปมาก ไม่ใช่ เป็นระบบที่รอใครทำให้ จากบนลง ล่างอย่างเดียวแบบในอดีตอีกแล้ว เรื่องสุขภาพหรือสุขภาวะ ได้กลายเป็นเรื่องของทุกคน ทุก ภาคส่วน เข้ามาร่วมกันทำ ร่วมกัน เป็นเจ้าของมากขึ้นตามลำดับ 

ที่ ต.แสงสว่าง อ.หนองแสง จ.อุดรธานี มีการทำงานร่วมกัน ระหว่าง อบต. กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน องค์กรชุมชน ไม่ว่าจะเป็น วัด อสม. กลุ่มผู้สูงอายุ เด็ก เยาวชน กลุ่ม เกษตร กลุ่มสวัสดิการชุมชน และ หน่วยงานของรัฐในพื้นที่ ไม่ว่าจะเป็น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) โรงเรียน และโรงพยาบาล ชุมชน เป็นต้น เขาถักทอการทำงานแบบ แนวราบ ข้ามสาขา ข้ามสังกัด ร่วมกันทำ “ธรรมนูญสุขภาพ ตำบล” มีกระบวนการทำงาน ๑๒ ขั้นตอน ตั้งแต่การค้นหาปัญหาสุขภาวะ ของชุมชนร่วมกัน ประชุมปรึกษาหารือ ยกร่างธรรมนูญ รับฟังความเห็น ขัดเกลาร่าง ประกาศใช้เพื่อเป็น “ข้อตกลงหรือกติกาด้านสุขภาพ ของชุมชน” มีการทำกิจกรรมรูปธรรม ต่างๆ รองรับธรรมนูญ และวางระบบ ติดตามประเมินผลอย่างต่อเนื่องด้วย 

ที่ภูเก็ตมีการจัด “สมัชชา สุขภาพจังหวัด” เพื่อให้คนจากทุก ภาคส่วน จากทุกองค์กร ทุกตำบล ร่วมกันพัฒนานโยบายอาหารปลอดภัย และร่วมกันขับเคลื่อนการทำจริงให้ได้ ผล มีทีมงานของสาธารณสุขจังหวัด เป็นแกนทำงาน ร่วมกับสมาคมกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และภาคประชาสังคมอื่น ผู้ว่าราชการจังหวัดก็มาเปิดงานและ ร่วมเป็นสักขีพยานการลงนามความ ร่วมมือขับเคลื่อนนโยบายสู่การปฏิบัติ ของตัวแทนทุกอำเภอ

 ที่ขอนแก่นก็มีการจัด “สมัชชา สุขภาพจังหวัด” พัฒนาและขับเคลื่อน นโยบายสำคัญ ๕ เรื่อง ได้แก่ การ พัฒนาระบบอาหารปลอดภัย การลด ความรุนแรงจากอุบัติเหตุบนท้องถนน ด้วยการรณรงค์สวมหมวกกันน๊อก การพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารเพื่อ สุขภาวะคนพิการ การส่งเสริมการใช้ จักรยานในชีวิตประจำวัน และการแก้ ปัญหาการโฆษณาบุหรี่และเครื่องดื่ม แอลกอฮอล์ 
 
 มีกลุ่มงานวิจัยความอยู่ดี มีสุขและการพัฒนาอย่างยั่งยืน ม.ขอนแก่น เป็นแกนจัดการ ร่วมกับ สมาคมคนพิการทุกประเภท โดย มีองค์กรอื่นๆ ร่วมสนับสนุนและ เข้าร่วมกันทำงานอีกเป็นจำนวนมาก การทำงานในลักษณะ ทำนองนี้ ตามพื้นที่ต่างๆ ของ ประเทศ กำลังเกิดและขยายไปทั่ว เรื่องสุขภาพ ก็กำลังขยายและกลาย เป็น “เรื่องของคนทุกภาคส่วน เพื่อคนทุกภาคส่วน” หรือ “สุขภาพ โดยคนทั้งมวล เพื่อคนทั้งมวล” มากขึ้นตามลำดับ เพื่อสุขภาพของมวลประชา ไม่ควรเสียเวลาทะเลาะกันครับ